Solana là gì?
Solana được biết đến là một blockchain web-scale đầu tiên trên thế giới, một mã nguồn mở hiệu suất cao và cung cấp những giải pháp tài chính phi tập trung (Defi). Nó có khả năng mở rộng lên đến 700,000 TPS (Transactions Per Second – số lượng giao dịch xử lý trong mỗi giây) và thời gian khối 400ms. Solana không cần áp dụng các giải pháp phức tạp như Sharding (phân mảnh cơ sở dữ liệu) hay Layer 2.
Cách thức hoạt động của Solana
Solana thực hiện giải pháp mở rộng quy mô bằng cách sử dụng thuật toán đồng thuận PoS, kết hợp với PoH. Có thể hiểu rằng PoH của Solana là một cái đồng hồ chung toàn bộ hệ thống Blockchain Solana, sẵn có và nguồn thời gian là trước khi sự đồng thuận ra đời. PoH dùng để xác minh thứ tự và dòng chuyển biến thời gian giữa các sự kiện diễn ra, với mục tiêu là mã hóa thời gian trôi qua không đáng tin cậy vào sổ cái.
Đối với thuật toán PoS thì nó sẽ được sử dụng để xác thực và xác nhận các khối được tạo ra bởi trình tạo PoH như sau:
Trong đó:
(1) Người dùng đặt lệnh giao dịch, các lệnh này sẽ được gửi vào trong mạng lưới của Solana.
(2) Trình tạo thuật toán PoH (Leader) sẽ xác định thời gian giao dịch và gắn vào một hàm băm trong chuỗi giao dịch.
(3) Các giao dịch này được truyền đến các node verifier để xác nhận và tạo trạng thái giao dịch trước khi chuyển lại vào Leader.
Điểm nổi bật trong cơ chế đồng thuận của Solana
1. Nền tảng Blockchain 3.0 với những công nghệ mới nhất
Điểm nổi bật của Solana chính là tốc độ giao dịch cực nhanh, chi phí giao dịch thấp nhưng vẫn duy trì tính bảo mật và tính phi tập trung. Các nhà phát triển dự án đã áp dụng thành công cơ chế đồng thuận hoàn toàn mới là Proof of History (PoH) kết hợp với Proof of Stake (PoS), cùng hàng loạt các công nghệ mới như sau:
- Thuật toán đồng thuận Proof of History (PoH): Giúp xác minh thứ tự và thời gian giữa các giao dịch, giảm tải cho các nút mạng (nodes) trong quá trình xử lý khối bằng việc cung cấp một phương tiện mã hóa thời gian vào Blockchain.
- Cơ chế đồng thuận Tower BFT: Cơ chế đồng thuận Tower BFT tận dụng PoH như một chiếc đồng hồ trước khi có sự đồng thuận để giảm chi phí liên lạc và độ trễ. Thuật toán này hoạt động dựa trên sự biểu quyết số lượng người xác thực bỏ phiếu cho thứ tự các sự kiện. Tower BFT sẽ đưa ra quyết định cuối cùng khi có đủ ⅔ người tham gia biểu quyết.
- Giao thức truyền chuỗi khối Turbine: Giao thức này chia các dữ liệu thành các đơn vị nhỏ hơn để dễ dàng truyền đến mọi nút mạng bên trong blockchain. Điều này giúp vấn đề băng thông được giải quyết và các giao dịch được xử lí nhanh hơn.
- Giao thức chuyển tiếp giao dịch ít mempool Gulfstream: Tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình nhận và chuyển tiếp giao dịch ngay cả trước khi tập hợp xong các khối chờ xác nhận tiếp theo trên Solana.
- Công cụ xử lý giao dịch song song Sealevel: Các hợp đồng thông minh (smart contract) chạy song song với nhau để đạt được thời gian chạy hiệu quả hơn cho Solana.
- Đơn vị xử lý giao dịch Pipelining: Một luồng dữ liệu đầu vào cần được xử lý theo nhiều bước và có các phần cứng khác nhau chịu trách nhiệm cho từng bước. Pipelining sẽ đảm bảo rằng tất cả các bộ phận của phần cứng luôn hoạt động hiệu quả.
- Bộ nhớ mở rộng Cloudbreak: Solana sử dụng Cloudbreak làm giải pháp mở rộng theo chiều ngang để đạt được khả năng mở rộng mạng mà không bị phân mảnh dữ liệu. Solana tạo ra phần mềm giảm mức độ phụ thuộc và việc sử dụng phần cứng.
- Lưu trữ dữ liệu Archivers: Cho phép mọi nút mạng sao chép thông tin từ chuỗi khối theo không gian có sẵn trên phần cứng của chúng.
2. Hỗ trợ đa ngôn ngữ lập trình
Các lập trình viên hiện có thể thỏa sức sáng tạo và phát triển với Solana vì sự đa dạng trong ngôn ngữ lập trình, thay vì phải vất vả học một ngôn ngữ mới và khó như Solidity của Ethereum. Một số ngôn ngữ phổ biến như C, C++, Rust, Move đã được tích hợp trên máy chủ ảo.
3. Tính bảo mật cao
Với cơ chế đồng thuận Proof of Stake, người sở hữu token SOL được khuyến khích tham gia stake coin của mình cho Validator. Điều đó có nghĩa là họ cũng đóng góp một phần công sức của mình vào bảo vệ mạng lưới Solana. Sau khi Validator xác thực giao dịch thành công, họ sẽ chia sẻ phần thưởng của mình cho những người đã staking coin cho họ.
Ngoài ra, với cơ chế “đốt coin”, tất cả các khoản phí giao dịch được thanh toán bằng SOL sẽ được đem đốt nhằm ngăn chặn lạm phát, giúp token SOL có giá trị cao hơn. Bằng cơ chế này, ngày càng có nhiều holder tham gia stake hơn, giúp mạng lưới được bảo mật hơn.
Solana Token (SOL) là gì?
Solana token (SOL) là đồng coin gốc của blockchain Solana. SOL sẽ được sử dụng với những mục đích như:
- Stake: Solana đang trong quá trình kích hoạt phần thưởng lạm phát cho việc stake token SOL để đổi lấy năng lượng và hỗ trợ mạng.
- Thanh toán phí giao dịch: SOL sẽ được dùng để thanh toán các loại phí trong mạng lưới blockchain của Solana như smart contract fee, transactions fee,…
- Reward: SOL được dùng làm reward cho các Nodes/Staker nhằm đảm bảo mạng lưới sẽ hoạt động ổn định trong thời gian dài.
- Quản trị: Người sở hữu có thể dùng SOL để bỏ phiếu về các hoạt động quản trị trong mạng lưới của Solana trong tương lai.
Đội ngũ phát triển
Đội ngũ của Solana bao gồm các nhà phát triển toàn cầu và giàu kinh nghiệm, từng làm việc ở những công ty lớn như Google, Apple, Intel, Twitter, Dropbox, Microsoft…
- Anatoly Yakovenko (CEO): Cựu kỹ sư phần mềm tại Dropbox và Mesosphere, từng là giám đốc kỹ sư cao cấp tại Qualcomm Boulder và đồng sáng lập Alescere.
- Greg Fitzgerald (CTO): Cựu kỹ sư phần mềm cao cấp tại Qualcomm Boulder, cựu kỹ sư phần mềm hệ thống tại Alescere.
- Raj Gokal (COO): Anh là một nhà đầu tư mạo hiểm tại General Catalyst. Ngoài ra, anh cũng cựu giám đốc sản phẩm tại Odama Health, doanh nhân cư trú tại Rock Health và là CEO, đồng sáng lập của Sano.
- Eric Williams (Chief Scientist): Cựu giám đốc dữ liệu và nhà đồng sáng lập tại Motion, VP của Data Science và phân tích tại Odama Health.
- Stephen Akridge (PE): 10 năm giữ chức vụ kỹ sư chuyên môn về tối ưu hóa GPU tại Qualcomm và Intel.
-
Roadmap
- 2017: Solana phát hành Testnet nội bộ đầu tiên (có phiên bản demo) và thành lập công ty. Ban đầu dự án có tên là Loom nhưng sau đổi thành Solana.
- Quý 2/2018: Solana Labs đã bắt đầu gây quỹ xây dựng mạng lưới tiền điện tử mới của mình.
- Tháng 4/2018 - tháng 7/2019: Gọi vốn được hơn 20 triệu đô la từ các đợt Private Sale khác nhau.
- Quý 3/2020: Solana ra mắt trên Mainnet Beta sau khi huy động được 1,76 triệu đô la. Trong giai đoạn này Solana công bố mạng thử nghiệm Tour de SOL.
- 2021: Tiếp tục phát triển giai đoạn Beta của dự án. Quỹ Solana tài trợ cho việc xây dựng phát triển cộng đồng.
-
Tokenomics
SOL Token Allocation
Tổng cung ban đầu của Solana là 500 triệu coin SOL được phân bổ như sau:
- Seed Sale: 16.23%.
- Founding Sale: 12.92%.
- Validator Sale: 5.18%.
- Strategic Sale: 1.88%.
- Đấu giá trên CoinList: 1.64%.
- Developers: 12.79%.
- Solana Foundation: 10.46%.
- Community Activities: 38.89%.
SOL Token Release Schedule
Số lượng lưu hành ban đầu của Solana là 16,350,633 SOL (3.27%) và 11,365,067 SOL (2.27%) đã được đốt và loại bỏ khỏi nguồn cung.
Như vậy, Solala sẽ vesting 472,284,300 SOL (94.46%), cụ thể:
- Sale: 100% SOL được vested vào ngày 07/01/2021.
- Team: Ngày 07/01/2021, SOL coin của team bắt đầu được unlock với số lượng là 31,250,000 SOL, và ½ số coin còn lại sẽ được vesting trong vòng 24 tháng.
- Community: Vesting từ 01/05/2020 - 07/02/2021 với 8,000,000 SOL mỗi tháng.
- Foundation: Được mở khóa toàn bộ vào 07/01/2021.
Như vậy, ngày 07/01/2021 tổng lượng unlock của Solana (SOL) là 91.47% chưa tính số đồng coin lạm phát (inflationary rewards).
Chú ý: Tất cả số liệu trên đều dựa trên Initial Total Supply - 500 triệu SOL. Max Supply của SOL sẽ đạt 1 tỷ trong vòng 10 năm.
SOL Token Usage
SOL Coin được sử dụng với một số mục đích cơ bản như sau:
- Phí: Thanh toán các phí trong mạng lưới blockchain của Solana như transactions fee, smart contract fee,…
- Phần thưởng: Các Stakers/Nodes sẽ nhận được phần thưởng là SOL coin để đảm bảo sự hoạt động ổn định của mạng lưới.
- Quản trị: Người sở hữu có thể dùng SOL coin để voting quản trị trong tương lai.